پیش از اینکه در مورد صنایع دستی شیراز صحبت کنیم ابتدا به معرفی مختصر شهر شیراز می پردازیم. شیراز یکی از شهرهای بزرگ ایران و یکی از کلانشهرهای این کشور و مرکز استان فارس است. جمعیت شیراز در سال ۱۳۹۵ خورشیدی، بالغ بر ۱٬۵۶۵٬۵۷۲ تن بوده، که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به ۱٬۸۶۹٬۰۰۱ تن میرسد.
شیراز پنجمین شهر بزرگ و پرجمعیت ایران است.
صنایع دستی شیراز
خاتم کاری
خاتم کاری، از کنار هم قرار دادن تکههای استخوان، تکه های چوبی عاج، طلا و برنج به صورت منظم و ظریف در رنگهای متفاوت درست میشود
هنر خاتم در بعضی از شهرهای دیگر ایران من جمله اصفهان نیز رواج دارد.
در این هنر از از چوبهای بقم، عناب، آبنوس، نارنج، فوفل، گردو، کهکم و کبوده و هم چنین از انواع استخوان و عاج فیل استفاده میشود.
معرق کاری
یکی دیگر از صنایع دستی شیراز معرق کاری است. معرق در لغت به معنای وصله و رگه می باشد و در واقع یک واژه عربی است.
معرق هنریست که با کنار هم قرار دادن قطعات ریز تشکیل یک اثر بزرگتر را می دهد.
متریال اصلی مورد استفاده در معرق، چوب است. چوب های مختلفی در این صنعت به کار می روند. در کل در معرق ایرانی بیش از 70 نوع چوب استفاده می شود.
چوبهایی هم برای زیر کاراستفاده می شوند هم جهت چسباندن طرح برای پازل کردن و هم برای اثری که می خواهیم به وجود آوریم.
منبت کاری
یکی دیگر از صنایع دستی شیراز هنر منبت کاری است.
منبت کاری شامل کنده کاری و حکاکی روی چوب است.
تفاوت منبت کاری با معرق کاری در این است که منبت به مفهوم کنده کاری است که بر روی چوب است اما معرق به معنای چیدمان است که تکه های ریز چوب را در کنار یکدیگر به شکلی خاص قرار می دهند.
میناکاری
در این صنعت ظروف و اشیای فلزی را با اکسید فلزات تزئین و رنگ آمیزی می کنند. سپس رنگ آن با حرارت دیدن به رنگی خاص تغییر پیدا میکند.
اوج صنعت مینا به دوره صفویه برمیگردد اما باید گفت که میناکاری قدمت پنج هزار ساله دارد.
قلم زنی
هنر قلمزنی در بین صنایع دستی شیراز دارای سابقهای چند هزار ساله است.
شاید کلمه ی طرحهای شیرازی را شنیده باشید. در واقع به طرحها و نقوشی که در قلمزنی شیراز بکار میرود طرح های شیرازی می گویند.
طرحهای شیرازی به صورت طرح گل و مرغ ، تخت جمشیدی و هم چنین تصاویری از شاهنامه می باشد.
البته صنایع دستی شیراز بیشتر از مواردی است که در این مطلب بیان شد.
مواردی من جمله : شیشه گری، آینه کاری، مینیاتور، گیوه دوزی، نمدمالی، قالی و غیره.