میناکاری روی مس

---

خرید میناکاری

ابتدا هنر مینا را تا حدودی معرفی می کنیم. سپس به معرفی محصولات میناکاری می پردازیم.
میناکاری روی مس از رشته های تخصصی و پر طرفدار هنرمندان صنایع دستی اصفهان می باشد که با توجه به بی انتها بودن و بازار وسیع و پر سلیقه با تنوع های بالای ظروف میناکاری باعث شده است که با توجه به سابقه طولانی این هنر باز جای فعالیت و کار برای هنرمندان خوش ذوق و متخخص می باشد در ابتدا واژه میناکاری و معنی آن را بیشتر آشنا می شویم و سپس مراحل تولید را در این صفحه آشنا می شوید .فرهنگ لغت معین : مینا ماده‌ای است از لعاب شیشه‌ای حاجب ماوراء یا شفاف که آنرا روی کاشی و فلزات، برای نقش و نگار استفاده می‌برند و ترکیبی است از لاجورد لغت نامه دهخدا : مینا در لغت نوعی گل، لعاب دندان، نوعی پرنده، عمل لعاب مینا که بر نقره و غیره دهند. در کل می توان گفت تعریف جامع هنر میناکاری عبارت است از : هنر آتش و خاک با رنگ‌های پخته و الوان از نوع معدنی را هنر میناکری می گویند. پروفسور پوپ در کتاب سیری در هنر ایران درمورد میناکاری ایران نوشته است : "میناکاری هنر درخشان آتش و خاک است با رنگ های پخته و درخشان." هنر مینای نقاشی در دوره صفویه در ایران به اوج خود می‌رسد و تا به امروز نیز به همان روش ادامه پیدا می‌کند. اگر بخواهیم در یکی دوخط هنر مینا را خلاصه توضیح دهیم باید بگوییم : ظرف مینا یک ظرف فلزی است که لعاب کاری شده و سپس روی آن نقاشیهای اسلیمی ویا به صورت پیچ و گره و گل کشیده شده و سپس پخته شده است. .

فروش محصولات میناکاری اصفهان

تاریخچه میناکاری اصفهان

میناکاری اصفهان می‌توانیم آغاز این هنر زیبا را به دوران ساخت کاشی ربط داد؛ چون از همان رنگ‌هایی در ساخت مینا استفاده می شود که در ساخت کاشی هم استفاده میکنند. قدمت هنر میناکاری روی مس اصفهان در ایران به زمان اشکانیان و ساسانیان برمی گردد، اما استفاده‌ی آن از شروع اسلام تا قبل از حکومت ایلخانیان مغول برایمان واضح نیست. در واقع امکان داردکه این هنر ایرانی نباشد ولی از جایی که سیر تکاملی خود را در ایران و خصوصا در پایتخت هنری آن یعنی شهر زیبای اصفهان گذرانده است، کاملا ایرانی شده و امروز در نگاه مردم دنیا ، به عنوان سوغات هنرمندان اصفهانی از آن یادمی‌شود. با توجه به پژوهش های انجام شده، سابقه هنرمینا به دوران روم باستان برمی‌گردد. چونکه گزارش ها نشان دهنده میناکاری بودن بخشی از مجسمه زئوس است، این مجسمه یکی از عجایب 7 گانه و مربوط به 450 سال پیش از تولد حضرت عیسی می باشد. میناکاری هنر درخشان آتش و خاک است با رنگ‌های پخته و درخشان که پیشینه آن به سال‌ها قبل از تولد حضرت عیسی برمی گردد و ظهور آن بر روی فلز در طول قرن 4 تا 6 قبل از میلاد و پس از 500 سال بعد از میلاد دیده می‌شود ( پروفسور پوپ ، آرثر آپراهام ، بررسی هنر ایران ) هنرمیناکاری در کشورما بیشتر ازنقاط دیگرجهان متجلی شده است و یکی از نمونه‌های آن از دوران صفویه برجای مانده است. دربارۀ تاریخچۀ هنر میناسازی و اینکه به کدام قسمت از دنیا تعلق دارد و در آغاز تولد خود هنرمندان کدام کشور آن را ایجاد و ابداع کرده اند ، هنوز نمی توان نظر قطعی و مشخصی داد چونکه در این مورد تا به حال نظرات و عقاید مختلفی بیان شده و نتیجه ای در بر نداشته است اما از روی آثاری که به دست آمده می توان گفت که میناسازی از زمان های خیلی دور در کشور ما قدمت داشته و همواره مورد توجه مردم کشورهای دیگر بوده است. از جمله جام نقره ای موجود در موزۀ ایران باستان متعلق به زمان سلطنت ساسانیان که رقاصه های دورۀ ساسانی بر روی آن نقاشی شده، دلیل این مدعاست و یا به گفتۀ «مولینیه» مولف کتاب تاریخ و فن میناسازی (میناهای ساخت بیزانس در زمرۀ بهترین میناهای جهان به شمار می رود، از هنر میناسازی ایران الهام گرفته شده است) در دوران قاجار آثاری از مینا برای تزیین و تجمل به صورت گوشواره و طلا و گل سینه و مانند آن ساخته می شد. ولی کم کم از رونق و رواج این هنر کم شد. تا اینکه در اوایل سلطنت رضاشاه یک نفر آلمانی به نام مارتین، مؤسسه ای در شهر اصفهان ایجاد کرد و با کمک و مجاهدت هنرمندان باذوق ایرانی، ساختن مینا بر روی نقره به صورت ختایی و اسلیمی دوباره جانی تازه گرفت. آنگاه رنگ های لطیف اروپایی به وجود آمد و هنرمندان میناکار ایران در گسترش آن همت کردند و مجددا هنر مینا اعتبار و اهمیت سابق خود را پیدا کرد و به دوران طلایی خود برگشت.. در سال ۱۳۴۱ هنرهای زیبای کشور به منظور اشاعه و گسترش بیشتر میناسازی و معرفی هنرمندان میناساز کشور ما به دنیا، کارگاه میناسازی را تأسیس کرد و استاد احمد رائض را که از هنرمندان و استادان ورزیده در این هنر محسوب می شود برای تصدی کارگاه مزبور انتخاب کرد..

چند تن از اساتید بزرگ مینا کاری

• استاد شکرالله صنیع‌زاده
شکرالله صنیع‌زاده در سال 1285 هجری دراصفهان متولد شد. او نواده‌ی آقا محمدکاظم نقاش‌باشی و نوه‌ی دختری آقا میرزا عبدالحسین صنیع همایون، تذهیب‌کار و قلمدان‌ساز معروفی در اواخر زمان قاجاریه بود. ایشان تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه قدسیه‌ی اصفهان تمام کرد و آموزش مقدمات تذهیب و نگارگری را نزد آقا میرزا عبدالحسین صنیع همایون آموخت. سپس بعد از مدتی به گروه هنرآموزان استاد برجسته‌ی هنر مینیاتور و قلمدان‌سازی اصفهان، حاج حسین مصورالملکی، اضافه شد. چیزی که استاد صنیع‌زاده را از سایر اساتید متمایز می کرد علاوه بر ذوق و خلاقیتش، ایمان زیادش نسبت به ذات هنر بود. او با توجه به اطلاعات کمی که از پدربزرگش درمورد هنر میناسازی کسب کرده بود، به انجام آزمایش‌ها و تجربیات گوناگون و مفصلی در مورد این هنر اقدام کرد و توانست در این راه تجربیات و راهنمایی‌های مسیو شونمان که به شکل غیرمستقیم به او رسید و همچنین از آموز‌ش‌های حسن‌خان فرامرزی بهره ببرد. ساخت مینا در حجم‌های بزرگ‌تر از ابتکارات استاد صنیع‌زاده به شمار می رود. چون تا قبل از وی ساخت‌وسازهای مینا در ابعاد کوچک انجام می گرفت. استاد شکرالله صنیع‌زاده در طول عمر 70 و چند سال آثار گوناگونی در اماکن متبرکه مثل ضریح حضرت علی (ع)، امام حسین (ع) و مانند آن ها را از خود به جای نهاد. آثار جلدسازی و تمثال‌های حضرت علی و حضرت عیسی که موزه‌های داخلی و خارجی را مزین کرده اند نیز از آثار این استاد بزرگ هستند.
چند تن از اساتید برجسته استاد صنیع زاده : استاد غلامحسین فیض‌اللهی، استاد غفاریان، استاد هنردوست، استاد والیان، استاد فرشید، استاد زرگرباشی و فرزندان خودشان .
سایر هنرمندی های استاد صنیع‌زاده غیر از هنر مینا در رشته‌های تذهیب، مینیاتور، گل و مرغ و چهره‌سازی بود. استاد صنیع‌زاده بعد از سال‌ها کوشش و ایجاد آثار زیبا و تربیت شاگردان ممتاز در سال 1362 دیده از دار فانی فرو بست و پیکرشان در تخت فولاد اصفهان دفن شد.
• استاد حسن خان فرامرزی و استاد مسیو شونمان
استاد حسن خان، در سال 1285 شمسی در اطراف میدان نقش‌جهان یعنی محله باغات اصفهان که امروزه به آن خیابان هشت‌بهشت می گویند متولد شد. او در یک خانواده اصیل اصفهانی و حدودا در خانواده ی با رفاه متولد شد و از تربیتی خوب بهره مند گشت. او خیلی باهوش و کاردان بود و در زمینه‌های صنعتی خلاقیت بالایی داشت. به همین علت هم به کارهای صنایع سنگین و صنایع‌دستی جذب شد. ایشان در بازسازی هنر ساخت مینا در اصفهان نقش مهمی داشت به اندازه ای که بار دیگر این هنر را در اصفهان زنده کرد.
ایشان بیان کرده اند که : "مسیو شونمان مقداری رنگ میناسازی تهیه کرده و مقداری هم از آلمان آورده بود و به بعضی از نقاشان می‌داد و این نقاشان با راهنمایی هنرمندان آن را بر روی بوم‌هایی که وی آماده کرده بود، نقاشی می‌کردند سپس به کوره می‌بردند تا فرآورده‎ی مینا به دست آید. ساخت این کارها برای هنرمندانی که میناسازی را که در دوران صفویه رونق داشت ندیده بودند، تعجب‌آور و شوق برانگیز بود. تنها کاری را که مسیو شونمان به من تعلیم نمی‌داد، پخت و طریقه آتش‌کاری مینا بود. من نیز به فکر افتادم تا چاره‌ای برای یادگیری تکنیک آن پیدا کنم. آن روزها شونمان اتاقی در منزل نیمه مخروبه‌ای تهیه‌کرده بود و داخل آن کوره‌ میناسازی را به پا داشته بود. از آنجایی‌که من مشاور او بودم توانستم کوره را دقیقا درون اتاقی در طبقه بالا بازسازی کنم این کوره دقیقا همانند کوره‌ای بود که او ساخته بود سپس از سوراخی که محاط به کوره بود و به درب ورودی تعبیه کرده بودم او را زیر نظر داشتم. زمانی‌که او در این محل کار می‌کرد تمام حرکات او را با زمان عملیاتش دقیقا اندازه‌گیری و یادداشت می‌کردم و بالاخره از راه دور آن را فرا گرفتم و در کوره منزل خودم کارهایی را که او انجام می‌داد به‌طور دقیق انجام دادم تا به پخت مینا دسترسی پیدا کردم." همچنین این استاد بیان کرده است که : "بعد از رفتن آلمانی‌ها از ایران، پدرم (حسن‌خان) کارهایی را که توسط نقاشان برای مینا تهیه می‌شد خودشان آتش‌کاری می‌کردند. به یاد دارم که مرحوم شکرالله‌خان صنیع‌زاده و ناصر زندی و آقای شریفیان این فن را در منزل خودمان از مرحوم پدر فراگرفته و در کارهای خودشان انتشار دادند."
درنتیجه زنده کننده صنعت و هنر میناکاری را باید مرحوم حسن‌خان فرامرزی بدانیم که حق و سهم عظیمی بر این هنردراصفهان دارد.
• استاد احمد رائض
استاد احمد رائض در سال ۱۲۹۸ شمسی در اصفهان متولد شد. 12 ساله داشت که بخاطر آموختن نقاشی به خدمت یکی از شاگردان هنرمند و مشهور حاج مصور الملک در آمد و زیر نظر او راز و رمز نقاشی و تذهیب کاری و مینیاتورسازی را یادگرفت. مدت 8 سال به کارآموزی و هنرجویی در کارگاه های مختلف هنری اشتغال داشت. آن زمان خود به تأسیس کارگاه مینیاتورسازی در شهر اصفهان اقدام کرد. آثاری که به وجود می آورد به اروپا و مخصوصاً به کشور آلمان صادر می شد. استاد احمد رائض موضوع مینیاتورهای خود را از خمسۀ نظامی که در گروه مشکل ترین موضوع ها در نقاشی محسوب می شود برگزید. یکی از آثار بسیار جالب و قابل توجه او تابلو مینیاتوری بود که ۱۴۵ صورت در ان تصویر شده بود و این تابلو در حال حاضر در موزۀ سوئیس نگهداری می شود. تابلو مینیاتور مزبور پیش از آنکه به دست یک تاجر ایرانی خریداری و به سوئیس ارسال شود، به نظر ریاست هنرهای زیبای کشور رسید و مورد توجه قرار گرفت. به همین جهت استاد احمد رائض به تهران دعوت شد. در کارگاه میناسازی 10 نفر هنرمند به کارهای مختلف مانند قلمزنی، تورسازی و زرگری مشغول هستند و میناهایی که به دست این هنرمندان ساخته می شود از نظر ظرافت و ذوق فوق العاده ای که در آنها به کار می رود، کم نظیر و زبباست. آثار کارگاه میناسازی هنرهای زیبای کشور تا به حال در نمایشگاه های گوناگون دنیا در معرض نمایش بوده است و مورد توجه و استقبال قرار گرفته است. در سال ۱۹۵۹ آثار میناسازی کارگاه مزبور در نمایشگاه جهانی بروکسل عرضه شد و مدال نقره و دیپلم هنری افتخاری دریافت کرد.. درنمایشگاه ژاپن هم این آثار با استقبال و تحسین بینندگان مواجه شد. از آثار کارگاه میناسازی هنرهای زیبای کشور تا به حال به پادشاهان و رؤسای جمهور و شخصیت های عالی رتبه خارجی که به کشور ما سفر کرده اند، نمونه های جالبی هدیه داده شده و هنر هنرمندان ما مورد توجه و تحسین آنان بوده و هست.. آثار میناسازی هنرهای زیبای کشور اضافه بر این که در موزۀ هنرهای ملی و موزۀ هنرهای تزیینی برای مشاهدۀ مخاطبین و علاقمندان نگهداری می شود، در غرفۀ هنرهای زیبای کشور در فروشگاه فردوسی و غرفۀ هتل هیلتون برای فروش هم وجود دارد..
• استاد غلامعلی فیض اللهی
غلام علی فیض اللهی فرزند غلام حسین در سال ۱۳۳۸ در اصفهان به دنیا آمد و هنر میناکاری را اول نزد پدر مرحوم غلامحسین فیض اله و بعد از ان نزد مرحوم استاد صنیع زاده آموخت و در حال حاضر با ۲۵ سال سابقۀ کار در زمینۀ میناسازی و مینیاتور به فعال می باشد. کارهای متنوعی از این استاد مینا در نمایشگاه های مختلف شرکت داده شده است. مینا سازی از هنرهای ظریف و قابل توجه است که در بین هنرهای ملی ما مقام خاص و حائز اهمیتی دارد. میناسازی که از نقاشی و تزیین فلزاتی مثل مس، نقره و طلا با رنگ های لعاب دار تشکیل شده است، از هنرهاییست که ذوق و دقت زیادی را می طلبد و آثاری که محصول این هنر هستندعلاوه بر جمیع ریزه کاری ها این مزیت را دارد که چون با رنگ های آتشی تصویر شده، سالیان دراز باقی می ماند و از آسیب حوادث مختلف درامان و محفوظ خواهد بود و به همین دلیل محصولاتی که میناسازی به وجود می آورد باید در شمار آثار جاویدان هنری به حساب آورد.

انواع میناکاری:

• میناکاری روی فلز : مس و انواع فلزات دیگر
• میناکاری روی سفال که نسبت به مس و فلز دوام کمتری دارد زیرا فلزات نشکن هستند
• میناکاری روی چوب

انواع ظروف میناکاری :

• بشقاب میناکاری
• تندیس میناکاری
• گلدان میناکاری
• زیورآلات میناکاری
• گزخوری و قندان میناکاری
• ساعت میناکاری
• و سایر محصولات و ست های میناکاری

ابزار و وسایل تولید میناکاری روی مس

• ماده آبگینه ای مینا
• کاغذ کپی
• قلم مو
• چکش
• سندان گیره
• هاون
• اره کمانی و اره فلز بر
• قیچی فلز بر
• سدیم، کربنات، آهک، قلع و سرب، پتاسیم
• رنگ کوره

انواع رنگ های میناکاری

• گیاهی
• معدنی
• فلزی

در حال حاضر معمولا رنگ های شیمیایی و فلزی را به کار می برند ولی در دهه های پیش غالبا از رنگ گیاهی و معدنی استفاده می کردند.

مراحل هنر میناکاری

مراحل تولید ظروف و محصولات زیبای میناکاری عبارتند از :

• آماده سازی و کشیدن طرح موردنظر
• لعاب کاری
• تنظیم میزان دما
• حرارت دادن

در ادامه هر یک از موارد بیان شده را شرح می دهیم.
کشیدن طرح مورد نظر
برای کشیدن طرح های مورد نظر بر روی سطح ظروف مسی نیاز به ابزار مخصوص مانند قلم مو و قلمهای لازم داریم. که به وسیله ی آن ها طرحی را که از قبل آماده کرده ایم یا برای هنرمند آماده شده است روی ظرف نقاشی می کنیم.
لعاب کاری
مرحله دوم لعاب کاری است در این مرحله نیازمند حرارت بالا هستیم. به این صورت که این ظروف که به روی آن ها طرح های مختلف را کشیده شده است طرح داده شده است و خشک شده‌اند به کوره برده می شوند. در این مرحله است که هر ظرفی به مقداری که باید حرارت ببیند در کوره قرار داده می‌شود.
میزان دما
در این مرحله باید میزان دما را طوری تنظیم کنند که در حدود 2 الی 3 دقیه ای که می خواند ظرف را حرارت بدهند این میزان دما برای این زمان کافی و مناسب باشد. این نکته را هم در نظر بگیرید که ظروف میناکاری یکبار هم پیش از طراحی شدن در کوره قرار داده می شوند و حرارت می بینند. در واقع پس از طراحی برای بار دوم است که ظرف مسی را در کوره می گذارند و حرارت می دهند.
حرارت دهی
بالاخره بعد از مرحله تنظیم دمای مناسب نوبت به حرارت دهی ظروف میناکاری در این دمای تنظیم شده می رسد. میناکاری بر روی ظروف مسی ، سفالی ، و ... انجام می شود. در هر نوع از میناکاری متناسب با جنس ظرف به کار رفته نوع حرارت دهی و مراحل کار کمی متفاوت است. شاید به نظرتان عجیب برسد اما ظروف مسی هم به نوعی از خاک ایجاد شده اند . این حرارت برای مقاومت این ظروف و تثبیت طرح های روی آن ها به ظروف داده می‌شود. طرح‌هایی که برای میناکاری استفاده می‌شود مانند طرح گل و بوته یا گل و مرغ و ختایی و نقش‌های اسلیمی‌ می‌باشد. این‌ها بیشترین طرح‌هایی است که در میناکاری از آن‌ها استفاده می‌شود و. فرآیند بسیار زیبایی برای این که یک مینا ایجاد شود وجود دارد هنر میناکاری هم برای هنرمند لذت بخش و زیباست و هم برای افراد هنردوستی که محصولات میناکاری را تهیه می کنند و در منزل نگه می دارند یا به دیگران هدیه می دهند. در میناکاری فلزات مس، نقره، طلا، برنز،استیل، مفرغ، آلومینیوم و برنج به کار می رود. در این میان فلزمس بخاطر خصوصیاتی که دارد بهترین و پرکاربردترین فلز برای میناکاری است. شیوه های تمیزکردن ظروف مسی قبل از میناکاری یکی از روش‌ها این است که ظرف را در داخل یک مخزن که به صورت شیشه‌ای وجود دارد قرار می دهند، در این مخزن به غیراز آبی که در آن‌ها وجود دارد، مواد دیگری نیز ریخته می‌شود که برای تمیزکاری اهمیت بالایی دارد.
به کار بردن نمک و سرکه در تمیز کردن ظروف تاثیر زیادی دارد. البته این نکته قابل ذکر است که در این مرحله اول ظرف با محلول سرکه شسته می شود و سپس نمک را به میزان لازم بر روی ظرف می پاشند.
با این روش به آسانی می توان همه لک‌هایی که بر روی ظرف وجود دارد را با استفاده از برس تمیز کرد. درنتیجه استفاده از برس در مرحله پایانی عملیات تمیزکاری قرار می گیرد. به همین دلیل باید اول کار‌های اولیه را در این زمینه انجام بدهند و سپس به سراغ محلول‌ها بروند.
یکی دیگر از محلول‌های قابل استفاده ی در عملیات تمیزکاری ظروف گوگرد است. با این محلول می شود همه لکه‌هایی که در ظرف وجود دارد را پاک کرد. جهت استفاده از گوگرد تنها کاری را که باید انجام دهند این است که باید از آب گرم برای این کار استفاده کنند. آب گرم تاثیر بالایی در تمیز شدن لکه ها دارد.
هنگام استفاده از این محلول هم بهتر است که از یک برس در زمان تمیز کاری استفاده شود. با برس بهتر می‌توان لکه‌هایی که در ظرف ایجاد شده است را از بین برد، می‌توان نتیجه گرفت که برس یک ابزار لازم در عملیات تمیزکاری ظروف برای میناکاری محسوب می شود.
روش دیگر برای تمیز کردن این محصولات استفاده از صابون می باشد. البته صابون برای تمیز کاری به تنهایی مورد استفاده قرار نمی گیرد. برای همین بهتر است که از مواد دیگری نیز در کنار صابون استفاده کرد. یکی از موادی که در کنار صابون می‌تواند استفاده شود، نمک است.
در این روش هنگامی که ظرف شسته شد می‌توان با استفاده از یک سمباده آن را تمیز کرد و برای این که به خوبی خشک شود می‌توان از خاک اره استفاده کرد خاک اره به راحتی آب ظرف را می گیرد. بنابراین کار تمیز کاری در مرحله اولیه باید انجام شود به همین دلیل می‌‌توان برای کار میناکاری بسیار مهم باشد چون این تمیزکاری تنها به ابتدا کار برنمی گردد بلکه در همه مراحل باید کار تمیز کاری به خوبی صورت پذیرد.
تمیزکاری یکی از اصول مهم است که تاثیر زیادی در کیفیت محصول دارد. زمانی هنر میناکاری زیبایی و شکوه خود را به خوبی نشان می دهد که تمیز باشد. شما وقتی وارد یک ساختمان باشکوه و بزرگ می شوید در صورتی شکوه و عظمت بنا شما را درگیر خود می کند که تمیز باشد. اگر ساختمان کثیف و به هم ریخته باشد، دیوارها پر از لک باشند و روی زمین اشاء زیادی ریخته باشد اصلا متوجه زیبایی خود ساختمان نمی شوید. هنر نیز همینطور است. در صورتی هنر زیباست که با نظم، تمیزی و دقت در تولید همراه باشد.
یکی از کار‌های دیگری که باید پس از عملیات تمیز کاری انجام داد لعاب کاری ظرف است. هنگامی که ظرف لعاب کاری می‌شود ظرف مینا زیرساخت مناسبی پیدا می کند.
همه ی مواردی که بیان شد به این دلیل بوده است که یک زیرساخت مناسب در به وجود بیاید. چون اگر بستر مناسب برای این هنر ایجاد نشود، کیفیت، زیبایی و مرغوبیت ظرف بسیار پایین خواهد بود.
نه تنها در هنر و در میناکاری بلکه در همه ی کارها زیرساخت اهمیت زیادی دارد. در اموری مانند خانه داری، صنعت، تربیت کودک، آموزش، کارآفرینی، تولید، فروش، بازاریابی، مدیریت، تدریس و حتی در روابط عاطفی و خانوادگی یا روابط دوستانه اگر زیرساخت به درستی ایجاد نشود و بستر خوبی فراهم نشود آن کار کیفیت و جذابیت خوبی نخواهد داشت.
در هنر هم همینطور است و در کار میناکاری هم بدون داشتن زیرساخت خوب نمی‌توان اثری جاوید و زیبا را به وجود آورد.

خصوصیات میناکاری روی فلز مس :

• دوام و استحکام
• داشتن قابلیت ورقه ای شدن
• شکل پذیر بودن
• چکش خواری
• قابلیت جذب لعاب آن نیزبیشتر از بقیه فلزات است

مس مناسب برای میناکاری باید 99 درصد و دارای بالاترین ضخامت معمول باشد در غیر این صورت، در زمان حرارت دادن ناخالصی‌های آن به‌صورت تاول بر سطح فلز نمایان می‌شود. اول برای تهیه یک محصول مینا، فلزی موردنظر را انتخاب می کنند و بعد از ان مس گر آن را به هر شکل و هر اندازه که بخواهد می سازد. سپس نوبت به استاد میناکاری می رسد که آن را لعاب سفید رنگ یکدستی می کند. این مرحله از لعاب سفید رنگ ، لعاب آستر نام دارد. پس از این مرحله فلزی را که لعاب یک‌دست خورده به منظور پخته شدن ظرف رادر کوره‌ می گذارند. حداکثر حرارت کوره 750 درجه سانتی‌گراد باشد است و پس از آن فلز لعاب دیده را از کوره بیرون آورده و دوباره با لعاب مرغوب‌تری ان را لعاب می دهند و مجددا در کوره می گذارند تا حرارت ببیند.

لعاب مینا کاری :

• لعاب مینای متالیک صنعتی (مات و شفاف)
• لعاب مینای هنری (مات و شفاف)

نوع اول : لعاب مینای متالیک صنعتی بیشتر جنبه کاربردی دارد و کمتر جنبه هنری اما درصد ترکیب آن با لعاب مینای هنری خیلی زیاد است. این لعاب را می‌توان بر روی فلزات گوناگون به کار برد ولی آهن و چدن عمده‌ترین فلزاتی هستند که این لعاب بر روی آن‌ها به کار می رود. نوع دوم : لعاب مینا هنری از لحاظ ساختار شیمیایی بنابر نوع فلز مورد استفاده، ترکیبات و ضریب انبساطی خاصی که همگونی با فلز باشد در نظر گرفته می‌شود که با توجه به همه ی این عوامل فلز مس، مناسب‌ترین آن‌ها می باشد. در این روش انواع فلاکس‌های حرارتی به‌جای لعاب آستر به کار می روند. برای ایجاد ارتباط مناسب بین لعاب رویه و بدنه، لعاب آستر 2 تا 3 برابر برروی بدنه تکرار می‌شود. لعاب هنری نیز مثل بقیه لعاب‌ها به صورت مات، شفاف و گاه نیمه شفاف مورد استفاده می باشد. لعاب کاری را غالبا3 الی 4 بار تکرار می‌کنند. بعد از انجام دادن این مراحل فلز لعاب داده شده و حرارت دیده آماده شده است تا روی آن نقش ها را با رنگ های زیبا ایجاد کنند. ظروف نقاشی شده ، دوباره به کوره برده می‌شوند با این تفاوت که اینبار حرارت کمتری از دفعات قبل حدود 600 درجه سانتی گراد به ان ها می دهند تا رنگ‌ها تثبیت شوند.. در منزل نگه می دارند یا به دیگران هدیه می دهند.

تقدس هنر میناکاری

هر میناکاری با عناصر طبیعت بسیار در هم آمیخته است به همین دلیل هم به این هنر هنر آتش و خاک نیز گفته می شود. هنری که از دل خاک ظرف آن بیرون می آید و سپس در کوره و با حرارت آتش پخته و آماده می شود. درست مانند آدمی که از خاک است و در حرارت آتش روزگار پخته و آمده ی دیدار حق تعالی می گردد. این دو عنصر طبیعی باعث شده است که میناکاری به راحتی در روح انسان به پرواز در بیاید چون انسان خود نیز از خاک است با این حال میناکاری قدرت ایجاد یک رابطه ی عمیق بین انسان و خود را داشته و دارد. چون مایه هر دو، هم انسان و هم هنر میناکاری خاک است بنابراین نقطه مشترکی که در آن‌ها وجود دارد و انسان با این هنر ارتباط معنوی و روحی خوبی را برقرار می‌کند یکی دیگر از دلایل گرایش انسان به هنرمینا رنگ های به کار رفته در این هنر است. رنگ‌های با کیفیت باعث می‌شود که درخشندگی خاصی همراه با کیفیتی عالی برای این ظروف حاصل شود. بنابراین در این جا رنگ نقش بسیار تاثیرگذاری دارد تا هنرمینا در دل آدمی جا باز کند.. بنابراین میناکاری فرهنگ و هنر ایرانی را به همه دنیا عرضه داشته است و زیبایی چشم نوازی را برای هر بیننده‌ای ایجاد می‌کند این‌ها فقط در طی یک فرآیند ایجاد نمی‌شوند بلکه همه مراحلی که برای تولید این ظروف ایجاد می‌شود بر روی این زیبایی اثرات زیادی را می‌تواند داشته باشد. برای همین است که باید به این هنر ارزش و اهمیت زیادی داده شود چون مراحل زیاد و دشواری برای این کار انجام می‌شود بنابراین اگر این هنر از بین برود ضرر زیادی را باید برای از دست دادن آن بپردازیم، به همین دلیل می توان گفت حمایت از هنر و هنرمندان وظیفه‌ی همه ی ماست.

نکات مربوط به مراحل آماده سازی ظرف مینا

• مدت زمان قرار گرفتن ظروف مسی داخل کوره به ضخامت مس و رنگ انتخابی بستگی دارد
• پخته شدن هر یک از رنگ ها با هم متفاوت است. برای مثال قهوه ای، گل ماشی، سبز و صورتی پایه آتش بیشتری نسبت به رنگ فیروزه ای دارند و پایه آتش رنگ فیروزه ای هم کمی از رنگ لاجورد بیشتر می باشد.
• اگر دمای کوره کمتر از ۷۰۰ درجه سانتیگراد باشد باعث می شودروی سطح کار ترک بخورد

انواع هدایای میناکاری

میناکاری محصولات فوق العاده مناسبی به عنوان هدیه دارد. هدیه هایی که هم می توانند در مناسبت ها انتخاب ایده آل شما باشند و هم به عنوان هدایای تبلیغاتی خاص و مقرون به صرفه بسیار کاربرد دارند. چند مورد از محصولات مینا که برای هدیه دادن یا کادو دادن زیاد رایج هستند را در ادامه معرفی می کنیم.

فروش هدایای میناکاری اصفهان

بشقاب میناکاری

بشقاب های میناکاری در سایزهای کوچک، بزرگ و متوسط و با قاب یا بدون قاب، با جعبه یا بدون جعبه ، گیره دار (برای نصب کردن به دیوار) و ... تولید می شوند. هرکدام از این بشقاب ها می توانند انتخاب شما برای خودتان یا برای کادو دادن باشند. البته طرح کشیده شده روی بشقاب هم خیلی تعیین کننده است. سلیقه ی افراد مختلف در این مورد با یکدیگر متفاوت است و همین تفاوت هاست که زندگی را زیباتر می کند. در ادامه و پس از معرفی تعدادی از محصولات میناکاری در مورد انواع طرح میناکاری نیز برایتان توضیح خواهیم داد.

گلدان میناکاری

گلدان یک محصول پرکاربرد و پرطرفدار است. حال چه این گلدان مینا باشد و چه از انواع دیگر صنایع دستی. گلدان ها معمولا به صورت جفتی تهیه می شوند اما خرید تکی و استفاده از گلدان تک در دکوراسیون یا برای هدیه نیز رایج است.گلدان میناکاری هم اندازه ها و طرح های مختلفی دارد. حدودا از سایز 16 سانتی شروع می شود و تا سایزهای 30 یا 40 سانتی تولید می شود. این محصول نیز هم بدون جعبه و هم باجعبه به فروش میرسد و هدیه داده می شود.

تندیس میناکاری

شاید به اصل مطلب رسیده باشیم. تندیس های مینا به عنوان هدایای تبلیغاتی یک گزینه بسیار محبوب و رایج می باشند. البته می توان آن ها را به عنوان یک کادوی شخصی هم به دوستان و اعضای خانواده خود بدهید. از بشقاب های کوچک و گلدان ها (معمولا در سایز کوچک و متوسط) در تندیس های مینا زیاد استفاده می شود. تندیس های میناکاری انواع بسیار مختلف و متنوعی دارند که عبارتند از :

• تندیس گلدان مینا
• تندیس و ان یکاد میناکاری
• تندیس بشقاب مینا
• تندیس ساعت میناکاری
• تندیس قلمدان مینا
و ...

هرکدام از انواع فوق می توانند متناسب با نوع استفاده ای که شما می خواهید از آن ها بکنید زیبا، تزئینی و کاربردی باشند. چندمورد از کاربردهای تندیس میناکاری

• تقدیر از برگزیدگان
• به عنوان یادبود در مراسم ها
• تقدیر از فعالیت های اعضای تیم
• هدیه به دانش آموزان
• یادبود برای کارمندان یک مجموعه
• یادبود برای ورزشکاران، شاعران ، هنرمندان
و ...

در بین محصولات میناکاری موارد دیگری هم وجود دارند مانند کاسه بشقاب، گزخوری ، قندان و ... اما 3 مورد گلدان ، بشقاب و تندیس بیشتر به عنوان هدیه تبلیغاتی به کار می روند.

کاسه بشقاب مینا

این محصول یک ست زیبای میناکاری است که به تنهایی می تواند قسمتی از دکوراسیون منزل شما را پوشش بدهد. معمولا برای هدیایا خانوادگی و شخصی هم زیاد این مورد تهیه می شود. از اندازه های بسیار کوچک و فانتزی گرفته تا اندازه های بسیار بزرگی که داخل ویترین خودنمایی میکنند. قبلا که بیشتر آشپزخانه ها اُپن داشت (امروزه در ساختن ساختمان های جدید معمولا اُپن را حذف می کنند) یک کاسه بشقاب بزرگ میناکاری یا از جنس های دیگر صنایع دستی مثل فیروزه کوبی یا مس و پرداز روی اُپن می گذاشتند. اگر منزل شما هنوز هم اُپن دارد می توانید این گزینه را تهیه کنید ، روی آن قرار دهید و زیرش هم یک رومیزی قلمکار یا ترمه پهن کنید و از آن لذت ببرید.

گزخوری میناکاری

گزخوری ها معمولا پایه دارند و و به عنوان قندان پایه دار هم از آن ها استفاده می شود. گزخوری برای اصفهانی ها مخصوصا یک هدیه دلچسب است. زیرا مردم اصفهان معمولا در خانه گز دارند و یکی از خوراکی ها و تنقلات همیشگی آن ها محسوب می شود. گز سوغات لذیذ و دوست داشتنی شهراصفهان است که اکثر مردم ایران نیز آن را دوست دارند و هنگام سفر به اصفهان تهیه میکنند.

قندان مینا

قندان هم که در همه ی خانه ها ضروری است و برای هدیه دادن گزینه ی مناسبی به شمار می رود. حتی افرادی که خودشان چای نمی خورند برای پذیرایی از مهمان های خود به قندان نیاز پیدا می کنند. چه بهتر که قندان شما یک قندان زیبا از دل هنر مینا باشد که به دست هنرمندان میناکار نقاشی شده است.

انواع طرح های میناکاری

طرح‌های مورد استفاده در هنر میناکاری متفاوت و گوناگون هستند و هنرمندان میناکار هر یک دارای روش مخصوص به خود می‌باشند که هر یک از آن‌ها زیبایی و ظرافت ویژه خود را دارند. در ادامه قصد داریم اطلاعات جامعی را درباره‌ی انواع طرح‌های میناکاری بیان کنیم.
طرح ختایی
ختایی طرح هنری گوناگونی است که از ترکیب شدن غنچه، گل‌و‌برگ‌های متفاوت از شکل طبیعی‌شان و بر اساس روش هنرهای تزئینی و به شکل نمادهای ایرانی به وجود می‌آید. اساس نقش ختایی از خطوط منحنی موزونی است که هر یک از آن‌ها بند نامیده میشود که همه آن‌ها ازنظر هنری موزون هستند. مجموعه‌ی این بندها مثل استخوان‌بندی سرتاسر طرح را فرا می‌گیرد. طراحان برای به وجود آوردن هماهنگی در یک طراحی ختایی از بین هزاران نوع گل، برگ و غنچه ختایی بیشتر 2 تا 6 نوع گل را برمی گزینند و باسلیقه خود آن‌ها را با هم ‌می‌آمیزند و از ترکیب ختایی و اسلیمی، طرحی به نام ختایی-اسلیمی به وجود می آورند. گل‌های ختایی در شکل های مختلف دایره-بیضی، پیازی و برگی به وجود می آیند و ساقه یا بند ختایی همان گردش یا حرکت حلزونی شکل است که شبیه آن در گیاهان به شکل پیچش‌های ساقه‌ی تاک و یا ساقه‌ی نیلوفر به چشم می خورد. می‌توان گفت که درکل یک نقش ختایی شامل گل، برگ، غنچه، گره و ساقه کمی باشد: برگ: برگ دندان‌موشی ، برگ پرطاووسی و ... گل: مثل شاه‌عباسی ده برگ، گل لاله‌عباسی هشت برگ و ده برگ، گل نرگس، گل لاله‌عباسی با تزئین لب‌برگردان، گل دندان‌موشی، نیم‌گل، پروانه و ... غنچه: غنچه با ترکیب کاسبرگ و دو دایره، غنچه با ترکیب کاسبرگ و یک دایره، ، غنچه با ترکیب کاسبرگ و یک برگ و ... ساقه: ساقه شکسته ، ساقه عشقه و ... گره: دندان‌موشی، گره با دو جوانه برگ، گره برگ دلی، گره به طریق عشقه. درکل نقش های ختایی مجموعه‌ای از گل‌ها، غنچه‌ها، برگ‌ها و ساقه‌ها است که در نظام هندسی برگرفته از چرخیدن عشقه به‌عنوان تلطیف کننده نقش های اسلیمی نمایان گر می باشد. نظام شکل‌گیری این نقش ها آن‌قدر موزون، دقیق و هماهنگ می باشد که هر جز جلوه‌ای از صورت کل خود می باشد و در مجموع هم تمام اجزا و مفردات نمایانگر مجموعه خود می باشند.
طرح اسلیمی
این طرح به صورت خط‌های منحنی و پیچک‌هایی که شکل نمادین گل و پیچک گیاهی را به یاد می آورند و در کتیبه‌ها و برخی از کارهای نقاشی از آن استفاده می شود.بعضی به هنر اسلیمی، اسلیمی هم می‌گویند اما باید گفت که این نوع نقش از قدیم برای زینت بخشیدن به ظرف‌ها و بافته‌ها و همچنین در هنر حجاری‌ استفاده شده است و احتمال می رود که در آن دوران نام یژه خود را داشته است. به‌هرحال این نقش تقریبا از زمان سلجوقی و تیموری نام اسلیمی را به خود گرفت و به‌مرور زمان کامل تر شده است. در حال حاضر بیشتر از 50 نوع شکل اسلیمی وجود دارد. برای مثال اسلیمی که بر اساس خزیدن مار طرح‌ریزی شده و به نام اسلیمی ماری معرفی‌شده است. البته شاخه اسلیمی نقش تزئینی است که با گردش اسلیمی تفاوت دارد و اسلیمی خود به‌تنهایی مارپیچ ندارد و اگر گل‌و‌برگ بر روی آن باشد دیگر اسلیمی تنها نمی‌تواند باشد.عده ای معتقدند که اسلیمی ادامه ی هنر نقاشی زمان ساسانی بوده، تکامل آن در زمان هنر اسلامی و بانفوذ اسلام در ایران تزئین قرآن‌ها و کتاب‌های مذهبی اسلامی با نقش‌های اسلیمی رایج شده است. چندمورد از انواع مختلف نقوش اسلیمی عبارتند از اسلیمی توخالی، اسلیمی دهن اژدری، اسلیمی ساده، اسلیمی توپر، اسلیمی با چنگ ، بدون چنگ و اسلیمی گل‌دار. ولی به‌طورکلی در روش اسلیمی هنرمند باید همه اصول هندسی و به ویژه قرینه‌ها را رعایت کند و چنانچه یکی از گردش‌های اسلیمی با دیگر گردش‌ها هماهنگ نباشد در زیبایی و هماهنگی خلل وارد می شود. در حال حاضر در بیشتر شکل های تهیه‌شده در هنر میناکاری از سبک طرح اسلیمی استفاده شده است.
طرح مرغ و ختایی
این نوع طرح که به شکل گل‌هایی بیشتر به رنگ قرمز، آبی و سرنج رنگ‌آمیزی می‌شود با پرنده هایی که به شکل گردشی و با کل های متنوع ترسیم‌شده و پرندگان در لابه‌لای گل‌ها به چشم می خورند و معمولا بر روی گلدان‌های میناکاری، بشقاب‌ها و یا اطراف که در میان آن با شکل های گوناگون نقاشی شده رسم می‌شود. بعضی مواقع هم امکان دارد در این نوع نقاشی از پرنده استفاده نشود. اما بیشتراین نوع روش نقاشی با پرنده دیده می شود. این سبک نقاشی در هنر میناکاری با ترکیب آبی (لاجوردی)، قرمز و کرم همراه است و برای گل‌ها از رنگ‌های لاجورد، قرمز، سرنج و سبز استفاده می کنند. به همین علت این طرح را مرغ و ختایی نامگزاری کردند که انواع غنچه، برگ و گل همراه پرنده می باشد و بیشتر حرکت گردشی، مارپیچ و حلزونی دارد.
اسلیمی_ختایی
در هنر میناکاری اسلیمی ختایی به طرحی گفته می‌شود که مبدا اسلیمی با شروع بند ختایی از یک محل نباشد. علاوه براین مسیر حرکت اسلیمی دقیق و حساب‌شده باشد. به شکلی که استخوان‌بندی کار را تعیین کند. درصورتی‌که ختایی مخالف مسیر اسلیمی حرکت می‌کند و به اندازه ی آن محکم نیست، در عوض همه گل‌ها و برگ‌ها بر روی ختایی پیاده می‌شود، محل تکیه مرغ ها هم بر روی ختایی است؛ درصورتی ‌که بر روی اسلیمی اشتباه است. هرگونه خط و یا متنی را می‌توان بر روی ظروف مینا نوشت. البته این روش بیشتر بر روی ظروف مینا مثل پلاک‌های میناکاری، بشقاب‌ها و یا در تزئینات مکان های مقدس به کار می رود. هنرمند میناکار پلاک مینایی لعاب داده شده را با رنگ دلخواه بوم کرده و در اصطلاح آن را نفوذناپذیر میکند. قلمی که برای نوشتن در این کار به کار می رود، قلم چوبی یا فلزی است که قلم چوبی برای این کار بهتر است. در این طرح استاد خوشنویس باید مهارت ازم را داشته باشد چون اصلاح یا برطرف کردن اشتباه در نوشتن مشکلاتی را به وجود می آورد که کیفیت هنر مینا را کم می کند. بعد از نوشتن متن موردنظر می‌توان توسط استاد میناکار بین خطوط را نقش و نگار کرد. برای این نقش و نگار هم قلم چوبی را بیشتر استفاده می کنند. در کان های مقدس مثل حرم ائمه معصومین و یا مساجد بیشتر تلاش می کنند که بین خطوط را با نقش و نگار گل تزئین کنند.
طرح گل و مرغ
نقش گل و مرغ در هنرهای باستانی ایرانی همیشه با جلوه‌های مذهبی و عرفانی در هم تنیده است و این نقش معمولا بر روی جلد کتاب های مذهبی، ملی و مهم مانند دیوان حافظ، کلیات سعدی ، قرآن، شاهنامه، ، نظامی و ... دیده می شود. همینطور در حاشیه‌های گوناگون خطوط مذهبی و سروده‌های شعرا به چشم می خورد. نقش پرندگان و به ویژه مرغ از دیرباز در فرهنگ و هنر ما به‌عنوان نمادی از آزادی و پاکی بوده است. هنرمندان میناکار ایرانی هم به دلیل این گرایش و تعلق فرهنگی ایرانیان به گل‌ومرغ و پرندگان گوناگون به ویژه سیمرغ و بعدها پرندگان دیگری مثل بلبل، قمری و ... توانستند این روش هنری را بر روی اشیا میناکاری به کار ببرند. این سبک هنری به ویژه در زمان صفویه و قاجاریه رشد و توسعه زیادی پیدا کرده و در حال حاضر هم معمولا طرح‌های میناکاری از این سبک هنری زیبا الهام گرفته است. این سبک معمولا در بین بشقاب‌های مینا با پلاک‌های خطی و همچنین جعبه‌های قرآنی و ... رسم می‌شود. رسم شکل های مینیاتوری و مانند آن ها در رشته هنر میناکاری هرگونه نقاشی مانند سبک مینیاتور، آبرنگ و مانند آن ها را می‌توان در قالب ترکیب رنگ‌های مینا استفاده کرد. به غیر از آثار مینیاتوری، تصاویر افراد مهم، منظره‌ها و مانند آن هم از دیگر هنرهایی است که می‌تواند در هنر مینا استفاده بشود.

طرح های به کار رفته در ابنیه و آثار تاریخی
در این نوع طرح و هرگونه آثار باستانی مثل میدان نقش‌جهان، پل‌های تاریخی، تخت جمشید و درکل همه آثار و مکان های تاریخی را می‌توان بر روی ظروف مینا نقاشی کرد. این نوع طرح معمولا در میان بشقاب یا بر روی پلاک‌های مینا رسم می‌شود و بعضی مواقع هم در اطراف گلدان‌ها می‌توان این مکان ها را نقاشی کرد. درکل هرگونه ساختمان قدیمی را که در هنرهای مینیاتور، رنگ ‌و روغن و آبرنگ وجود دارد می‌توان با رنگ‌های مینایی بر روی ظروف مینا ترسیم کرد. البته بعضی ازهنرمندان میناکار در اطراف این مکان ها و آثار از طرح‌های گل و مرغ ، اسلیمی، اسلیم

نحوه ی تشخیص میناکاری اصل و مرغوب

صاف و یکدست بودن سطح اتکای ظروف

یکنواخت و یکپارچه بودن زیرساخت مینا و اینکه قسمت های زائد و اضافی نداشته باشد

نبودن ترک خوردگی، حباب و پوست پوسته گی، بریدگی، حفره ، زبری و پریدگی در لعاب میناکاری

در کل سطح کار باید غلظت لعاب مینا یکسان و یکنواخت بوده و یک قطر داشته باشد (برجستگی نداشته باشد )

سطح مینا باید درخشندگی کافی داشته باشد و شفاف، براق و صیقلی باشد. این موارد نشان می دهد که محصول دارای رنگ مرغوب است و پخت مناسبی در کوره داشته.

رنگ های مصرفی در مرز طرح ها در هم ادغام نشده باشد و همچنین یکنواخت بودن ضخامت رنگ در نقاشی و تزیین مینا اهمیت دارد.

نقش ها باید اصالت ایرانی داشته باشند.

پشت محصول باید لعاب مرغوب داشته باشد و بدون زدگی و با کیفیت باشد

ظرافت در کار و دقت در اجرا در رنگ گذاری و قلم گیری باید وجود داشته باشد.

اثر میناکاری باید کد، نام سازنده هنرمند، تاریخ و محل تولید داشته باشد.

بهتر است که شناسنامه هنری و کارت ضمانت داشته باشد.

در ادامه موارد بیان شده در بالا را کمی مشروح تر بیان می کنیم و دو روش جالب تر را نیز بیان می کنیم.

صاف و یکدست بودن زیر ساخت محصول مینا

نکته اولی که باید برای تشخیص محصولات میناکاری اصل و باکیفیت از نوع غیراصل آن در نظر بگیرید، زیر ساخت مینا است که باید یکنواخت و یک تکه باشد. اگر در محصولات مینا که خریداری کردید، قسمت‌های زائد و اضافی دیده شد، آن محصول میناکاری، اصل و مرغوب نیست. در یک میناکاری مرغوب نباید هیچگونه قسمت زائد و اضافی دیده شود. همچنین باید دقت کنید که سطح ظروف میناکاری بدون ترک و قسمت‌های تیز و برنده باشد. لبه‌ها را هم در نظر بگیرید. لبه‌های زیرساخت یک محصول میناکاری مرغوب و درجه 1 نباید سبزرنگ باشد.

سطح محصول مینا و نقش و نگارش

لعاب مینا نباید هیچگونه ترکی داشته باشد و باید بدون هرگونه پریدگی، سوراخ و زبری باشد. یک محصول مینای اصل در سطح خود قسمت زبر ندارد و دقت کنید که غلظت لعاب مینا در سرتاسر محصول یکسان باشد. همچنین ضخامت رنگ در نقاشی‌های نقش برجسته برروی ظروف میناکاری هم باید یکسان باشد. نکته بسیار ریز دیگری در این رابطه این است که در یک ظرف میناکاری مرغوب مرزها در طرح‌ها به طور کامل مشخص هستند و بایکدیگر ترکیب وادغام نشدند. درنتیجه اگر در نقاشی یک اثر میناکاری دیدید که مرزها با هم درآمیخته اند آن محصول کار دست یک هنرمند اصیل و کاردان نیست. حتما دقت کنید که نقاشی‌ها هم اصالت ایرانی داشته باشند. این اصالت باید در طرح اصلی، در رنگ بندی و ... . باشد. نقوش باید تمیز و با ظرافت روی بدنه ی محصول نقش بسته باشند.

براق بودن و شفافیت محصول مینا

اگر بر روی رنگ و لعاب داخل ظرف ترک خوردگی وجود داشت، این مورد بخاطر سوختن در زمان کوره کاری می باشد. پس آن محصول مینا یک محصول باکیفیت نیست. دقت کنید که حتما قسمت پشتی یک محصول میناکاری را هم با دقت بررسی کنید. پشت محصول میناکاری هم باید لعاب مرغوب و با کیفیت داشته باشد. شاید اول گمان کنید که پشت محصول چندان اهمیتی ندارد ولی یکی از روش های تشخیص میناکاری مرغوب همین موضوع است.
علاوه بر روش های بالا دو روش جالب دیگر برای تشخیص میناکاری اصل وجود دارد که کمتر کسی آن ها را انجام می دهد که عبرتند از :

تشخیص مینای اصل با سوزاندن

جهت تشخیص مینای فلز اصل از محصولات مینای چینی، فندک را روی رنگ ظرف بگیرید. اگر رنگ جمع شود و بسوزد، آن اثر اصل نیست. زیرا مینای فلز با حرارت زیاد شکل گرفته و مقاومت بالایی در برابر آتش دارد. نکته ی جالب در مورد روشی که گفتیم این است که بخاطرعلاقه ناصرالدین شاه قاجار به میناکاری، قلیان‌های دربار را با آن تزئین می‌کردند. مهم‌ترین قسمت این هنر، کوره‌کاری است که با حرارت در دمای ۸۵۰ تا ۹۵۰ درجه انجام می شود.

تشخیص میناکاری اصل با خراشیدن

می توانید با یک وسیله نوک ‌تیز سطح ظروف مینا را بخراشید. اگر خط افتاد، این محصول اصل نیست. قطعاً فروشنده‌ای که جنس اصل ندارد اجازه این کارها را به مشتری نمی‌دهد درنتیجه همین واکنش یک راه تشخیص یک محصول اصل از غیراصل است.

هدایای تبلیغاتی میناکاری

در بین انواع صنایع دستی، اشیا و وسایل میناکاری بیشتر برای تبلیغات و به عنوان هدیه های تبلیغاتی لوکس به کار می روند.

• دلایل استفاده از محصولات مینا برای تبلیغات
• قیمت مناسب
• زیبایی و جذابیت بالا
• اصالت و هنر دست بودن
• تنوع زیاد
• محبوبیت در بین مردم
• دارای قابلیت کاربردی در کنار تزئینی بودن

انواع محصولات تبلیغاتی میناکاری

• تندیس تبلیغاتی مینا
تندیس های تبلیغاتی در انواع متنوعی وجود دارند. در بین تندیس ها نوع میناکاری شده آن ها بسیار جذاب و پرطرفدار است. تندیس های مینا نیز انواع مختلفی دارند که از آن ها در متن بالا نام برده شد. در تندیس های میناکاری و در پایه چوبی آن محلی برای درج و ثبت تبلیغات یا برند شما وجود دارد. علاوه بر این بعضی از تندیس های تبلیغاتی میناکاری به شکلی ساخته می شوند که یک محل اضافه برای ثبت لوگو و آرم مجموعه ی مورد نظر دارند و به این صورت دو مکان برای درج تبلیغات در یک تندیس تعبیه می شود.
• بشقاب تبلیغاتی مینا
به این منظور و برای تبلیغات معمولا قاب بشقاب میناکاری یا بشاقب میناکاری با جعبه تهیه می شود. قاب بشقاب ها طرفداران بیشتری دارند. معمولا یک قاب چوبی مشبک کاری شده که به شکل های مختلفی هنر مشبک در آن ها به کار رفته است قاب را احاطه کرده اند.
• گلدان تبلیغاتی میناکاری
گلدان ها نیز اگر برای تبلیغات استفاده شوند معمولا با جعبه یا با گلس و حباب تهیه می شوند. به هر حال شما باید هنگام هدیه دادن آن را داخل یک باکس یا جعبه ای بگذارید پس چه بهتر است که این جعبه جزئی از محصول یا همراه محصول باشد و به زیبایی آن بیفزاید.
• ساعت تبلیغاتی مینا
هم ساعت دیواری و هم تندیس ساعت موارد مناسبی برای هدایای تبلیغاتی محسوب می شوند. ساعت های دیواری هم مدل های بسیار متنوعی دارند و هم اندازه های مختلفی بنابراین رنج قیمت آن ها نیز از کم به زیاد متفاوت است.
• ست تبلیغاتی میناکاری
ست های تبلیغاتی معمولا شامل یک جفت گلدان با یک محصول دیگر مانند بشقاب، قندان ، گزخوری و مانند این ها هستند. در بین ست های میناکاری ست بشقاب و گلدان مینا رایج تر است که آن ها نیز معمولا با جعبه خریداری می شوند.
• نیم ست تبلیغاتی مینا
نیم ست نیز مانند ست است با این تفاوت که در آن به جای یک جفت گلدان از یک گلدان استفاده می شود.

اگرچه در بین محصولات میناکاری مواردی که نا برده شد بیشتر برای تبلیغات استفاده می شوند اما شما می توانید سایر محصولات مینا مانند کاسه بشقاب، سرویس های میناکاری مثل ست دستبند و گردنبند و انگشتر مینا را نیز به عنوان هدیه تبلیغاتی یا هدیه خاص به دیگران بدهید. هنر میناکاری یک هنر ماندگار است. شما ممکن است به یک نفر هدیه ای بدهید که زیبایی آن محدود به دوران خاصی باشد. اما صنایع دستی هیچ وقت قدیمی و کهنه نمی شوند، هیچ وقت از مد نمی افتند. از گذشته های دور تا کنون صنایع دستی میناکاری یک هدیه خاص و لوکس محسوب می شده اند و می شوند و خواهند شد.

روش نگهداری محصولات میناکاری

رعایت نکات زیر در مراقبت، حفظ کیفیت و ماندگاری ظروف میناکاری بسیار موثر و با اهمیت هستند.

• حرارت بالا می‌تواند موجب سیاه شدن و سوختن رنگ‌های ظروف میناکاری شما شود.
• برای شستشو و تمیز کردن ظروف میناکاری از یک اسفنج نرم و آب گرم استفاده کنید. استفاده از اسکاچ و سیم که زیر هستند و یا ابزارهای تیز مانند چاقو و کاردک به ظرف یا محصول میناکاری شما آسیب می زند.
• اگر تعداد زیادی از ظروف مینا را روی هم بگذارید، موجب به وجود آمدن خراش و از میان رفتن لعاب آن ها می‌شوید. اگر فوم ضخیم و یا پارچه مناسبی بین ظرف‌ها در زمان جابه جایی بگذارید ، دیگر نیاز نیست در این مورد نگران باشید.
• اگر محصولات میناکاری از ارتفاع تقریبا زیادی به زمین بیفتند، دچار لب پریدگی و آسیب می شوند. به همین خاطر توصیه می شود که در زمان حمل آن ها مراقب باشید.
• بهتر است خوراکی‌های اسیدی را در ظروف میناکاری نریزید، مواردی مانند آبلیمو و سرکه از جمله موادی هستند که به ظروف مینا آسیب می زنند.
• اگر بخشی از ظرف میناکاری کنده شود، بهتر است بلافاصله برای تعمیر و ترمیم آن اقدام نمایید، چون باقی ماندن این مشکل موجب آسیب رسیدن به بقیه قسمت‌های ظرف هم می شود.
• اسید و موادی که اسید بالایی دارند، موجب ایجاد خوردگی و از میان رفتن نقوش محصولات میناکاری می شوند.
• اگر حس می‌کنید که رنگ ظروفتان کدر شده و درخشندگی قبلی خود را ندارند، توجه کنید که فقط با آبگرم و پارچه نرم می‌توان درخشندگی قبلی را به ظرف برگرداند.

صادرات میناکاری

بعضی مواقع ممکن است یک هنر در یک کشور دیگر موجب شود که هنرمندان آن کشور بتوانند ذوق و قریحه بالایی را در وجود خود حس کنند و دست به ابداع یک هنر جدید بزنند. در گذشته های دور هم همینطور بوده است که از هر هنری برداشت و دریافتی می‌شده است و با توجه به این استنباط می‌توانسته‌اند در ذهن خود هنر‌های دیگری را خلق کنند. این موجب می‌شده است که ذهن‌ بشرهمیشه خلاق باشد و بتواند هنر‌های زیادی را خلق کند که از نظر زیبایی حرفی برای گفتن در جهان داشته باشند.
صادرات هنر و صنایع دستی که حاصل ذوق و استعداد هنری و تلاش و کار دست انسان می باشد، برای هر کشوری لازم است و مردم هر سرزمینی باید بتوانند این کار را انجام بدهند. هر کشوری باید بتواند میزان صادرات محصولات مرغوب خود اعم از محصولات هنری وغیر هنری را به سطح سایر کشور‌ها برساند تا بتواند میزان ارز بالایی را به کشور خودش وارد نماید. وقتی که ارز وارد کشور می‌شود اقتصاد کشور هم با توجه به این ارز وارده به داخل کشور رونق بیشتری پیدا می‌کند. درنتیجه می‌توان صادرات را یک راه کار مهم و موثر برای این که کشوری را از یک رکود اقتصادی نجات داد درنظر گرفت. به این منظور باید ساختار‌های زیادی را در نظر داشت و حساب شده وارد میدان عمل شد و نباید بدون حساب و برنامه ریزی اقدام به انجام چنین کاری کرد.
از جمله اقدامات این است که باید بازار و بستر مناسب برای صنایع دستی در کشور‌های موردنظر را به وجود آورد (اگر وجود ندارد) و اقدام به صادرات به کشور‌های دیگر کرد. دلیل این کار این است که بدون وجود بستر مناسب در کشور مقصد نمی توانیم به آنجا صادرات خود را انجام دهیم. میناکاری یک صنعت و یا هنر پرطرفدار در بین مردم دنیاست و مورد خوبی برای صادرات به نظر می رسد.

صادرکنندگان محصولات میناکاری

قسمت زیادی از صادرات ظروف میناکاری توسط کشور چین با ۴۵ درصد از سهم بازار جهانی انجام می شود. هند، فرانسه، ایتالیا و انگلیس به ترتیب در رتبه های بعدی صادرات محصولات میناکاری قرار گرفته اند. کشورآمریکا در صدر کشورهای واردکننده ی محصولات میناکاری است. بعد از آن، آلمان، انگلیس و هلند، دومین، سومین و چهارمین کشورهای وارد کننده ی محصولات میناکاری هستند.
میناکاری نرخ رشد کشور های وارد کننده
کشورعربستان بازار رو به رشد خیلی خوبی هم در سال قبل و هم در 5 سال اخیر داشته است. از این نظر کشورهای ایتالیا، اسلوواکی و چک هم در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. کشورهای فرانسه و آلمان هم رشد 5 ساله مثبت دارند.

پتانسیل صادراتی ظروف میناکاری

آلمان پتانسیل صادراتی زیادی برای صادرات محصولات میناکاری دارد. بعد از آن کشورهای انگلیس، چین، عربستان مقاصد صادراتی خوبی به شمار می روند. آمار نشن می دهد که کشورهای آمریکا، هند و عمان بازار اشباع شده برای صادرات این صنایع دستی دارند و صادرات میناکاری به این کشورها سود بالایی ندارد. بالاترین ظرفیت و پتانسیل صادراتی برای صادرات محصولات میناکاری با توجه به ظرفیت بازار و روابط تجاری آسان را کشورهای آلمان، چین و عربستان دارند. کشورایران نزدیکترین ارتباط صادراتی را با کشورعربستان دارد. بازار آمریکا بالاترین ظرفیت تقاضا را برای صادرات محصولات میناکاری دارد. آلمان بالاترین تفاوت میان پتانسیل صادرات و صادرات واقعی را از نظر ارزش دارد.

میناکاری روی مس

امروزه در ایران و به خصوص در اصفهان با رونق هنر میناکاری شاهد استقبال زیاد خریداران داخلی و خارجی از محصولات میناکاری هستیم. در این بین میناکاری روی مس جایگاه بسیار ویژه ای دارد. ظروف مسی بخاطر زیبایی و خواص مس در بین مردم پرطرفدار است. نقاشی روی ظروف مسی نیز بسیار طرح های زیبایی را به جود می آورد. از طرفی قیمت مناسب مس نسبت به سایر ظروفی که روی آن کار مینا انجام می شود مثل طلا یا نقره باعث شده است که میناکاری روی مس بسیار پرطرفدار و پر رونق باشد. این محصولات به دلیل قیمت مناسبی که دارند اغلب برای هدیه دادن در مناسبت های مختلف بسیار مناسب هستند. در عین زیبایی و لوکس بودن قیمت مناسب آن ها بازار این محصولات را داغ کرده است. میناکاری روی مس اصفهان یا مینا گری از جمله هنرهای دستی به شمار می‌رود که قدمت پنج هزار ساله دارد و در دنیا مشهور است. اکثر استادان برجسته میناکاری، اثر میناکاری خود را روی مس اعمال می‌کنند و در مواقعی روی طلا و نقره هم انجام می‌شود. فلز طلا در مقابل با حرارت و عمل میناکاری رنگ اکسید نشده و رنگ پذیری خوبی دارد. در صورتی که مس و نقره این اثرپذیری را ندارند و در نتیجه ممکن است نتیجه کار به خوبی مینا کاری روی طلا نباشد. میناکاری روی ظروف بیشتر در شهر اصفهان قدمت دارد، امّا میناکاری روی طلا بیشتر در اهواز انجام می‌شود.