وبلاگ
مکان هایی ساخته شده با نقش های هندسی آجری درمسجد جامع
دی
ایوان شرقی
«نقش های هندسی آجری درمسجد جامع ، این ایوان با طاق گهواره ای به طول و عرض 50/10 متر در ضلع شرقی صحن واقع گردیده است. طاقنماهای بسیار زیبای آجری این ایوان مربوط به دوره سلجوقی است. طاقنماهای پائینی حاوی کتیبه هایی هستند که با شیوای تمام به خط کوفی– متضمن شهادتین– نوشته شده اند.»
«پس از ساخته شدن ایوان جنوبی (صفه صاحب) ایوان های سه گانه شمالی معروف به صفه درویش، غربی به صفه استاد و شرقی معروف به صفه شاگرد بنا گردید و تغییر شکل محسوسی در مسجد پدید آوردند. ایوان شرقی دارای تزئینات اصیل سلجوقی است و تزئینات خارجی آن که در اوایل سده ششم هجری انجام گرفته در خور ستایش است.
شبستان هایی که درطرفین ایوان جنوبی قرارگرفته اند دارای آثار آجرینی ازدوره دوم سلجوقی هستند، که در زمان جانشینان ملکشاه، یعنی در اوایل سد هشتم هجری ساخته شده اند. شبستان های طرفین ایوان شمالی و شبستانی که بین ایوان شمالی و گنبد خاکی واقع شده است، در حدود همین تاریخ ساخته شدند.»
«از بین ایوان های شرقی و غربی، آنکه در مشرق واقع شده به نام صفه شاگرد شهرت دارد به خصوص در قاب پیرامون ایوان با کاشی کاری های اصیل دوره سلجوقی تزئین گردیده است و ایوان غربی که به نام صفه استاد مشهور است از تزئین آجری همین دوره برخوردار است.»
«این ایوان از قرن ششم است و نمونه ای از تزئینات اصلی سلجوقی بر نماهای ایوانهای چهارگونه مسجد است. به طوری که ضمن شرح ساختمان و کتیبه ها و الواح اضلاع جنوبی و غربی و شمالی مسجد جمعه اصفهان به تفصیل بیان گردیده است.»
کاربرد نقش های هندسی آجری درمسجد جامع در سایر مکان ها نشان دهنده زیبایی و علاقه ی مردم آن زمان ها به این نقوش بوده است.
شبستان ها
«این شبستان ها در طرفین شرق و غرب ایوان جنوبی و شمالی واقع شده اند که پس حریق 515 ه.ق بر روی بقایای شبستان های دوره قبل بنا گردیده و با پوشش های طاق چشمه بر روی ستون های آجری مسقف شده اند. نکته در خور توجه در این شبستان ها، تنوع بسیار در برپایی طاق و چشمه هاست. درحال حاضر، مسجد دارای 484 فضای سر پوشیده است که تمام دهانه ها با طاق و چشمه پوشیده شده اند. هر کدام از این دهانه به خاطر ابعاد، شکل ظاهری و نحوه اسکلت بندی، دارای مشخصات خاص و متفاوت ازبقیه اند به گونه ای که می توان گفت در این مسجد 484 طاق چشمه مستقل و منحصر به فرد وجود دارد که این پدیده، نهایت استادی و تسلط به کار معماران مجموعه را نشان می دهد.»
برای خرید کادو روز پدر و هدیه خاص برای روز مادر روی لینک فروشگاه صنایع دستی کلیک کنید
«با توضیح اینکه در اصلی ورودی مسجد درجنوب شرقی صحن واقع شده است، صفه های کوچک سمت راست دالان ورودی که ستون های مدور با تزئینات گچبری دارد مشتمل بر آثار دیلمی از قرن چهارم هجری است. چهلستون واقع در سمت چپ دالان ورودی که ساختمان آن از سبک ابنیه سلجوقی پیروی شده از دوره آل مظفر ازقرن هشتم هجری است. چهلستونی که در منتها الیه غربی ضلع جنوبی واقع شده از دوره شاه عباس صفوی است که در سال 1019هجری به ساختمان های مسجد افزوده شده است. شبستان واقع در مغرب ایوان غربی از دوره حکومت محمد بن بایسنقر بن شاهرخ تیموری است که سال ساختمان آن 851 هجری و بانی آن عماد بن مظفر ورزنه بوده است. این شبستان وسیع زمستانی به بیت الشتا معروف است و سردر مخصوص آن در شمال ایوان استاد قرار دارد. شبستان های اطراف ایوان شمالی وچهلستون های شمالی آن از قرن ششم هجری است که چهلستون شرقی آن دارای طاق های متعدد با نقوش مختلف آجری است.»
بر روی ستون های شبستان با چند نمونه محدود از توپی های ته آجری ساده ونه به پرکاری ایوان شرقی تزئین شده است.
صنایع دستی
امروزه نیز مردم با اینکه در مکان ها و خانه های مدرن زندگی میکنند و از معماری روح افزای سنتی محروم هستند سعی می کنند با داشتن وسایل قدیمی و اشیای سنتی و صنایع دستی در منازل خود جان و روح باصفای قدیم را در خانه های خود زنده نگه دارند.
